Kreta, piękna grecka wyspa, to raj dla miłośników plaż i kąpieli morskich. Krystalicznie czyste wody, malownicze wybrzeża i spokojna atmosfera sprawiają, że jest to jedno z ulubionych miejsc turystów z całego świata. Jak jednak w każdym morskim środowisku, warto pamiętać o pewnych zagrożeniach, które mogą wystąpić podczas kąpieli. Chociaż Kreta jest uważana za stosunkowo bezpieczne miejsce, zarówno dla dzieci, jak i dorosłych, istnieją pewne stworzenia, które mogą stanowić potencjalne ryzyko.
W artykule tym przyjrzymy się, jakie zagrożenia mogą spotkać Cię w wodach wokół wyspy, a szczególnie zwrócimy uwagę na obecność jeżowców i meduz. Czy można się ich obawiać, a jeśli tak, jak unikać nieprzyjemnych kontaktów? Podpowiemy także, jak zareagować, jeśli już dojdzie do spotkania z tymi morskimi stworzeniami.
Zapraszam także do naszego innego artykułu Czy Kreta jest bezpieczna.
Czy na krecie są jeżowce?
Oczywiście wiesz, że na wyspie Kreta, która jest uważana za jedną z najspokojniejszych pod względem fauny, istnieje jedno niebezpieczeństwo, na które możesz natknąć się na skalistych plażach – jeżowce. Zwykle osiedlają się one w „rodzinach” na przybrzeżnych skałach lub na dnie morza. Natura wyposażyła delikatne ciała tych małych stworzeń w ostre igły i skorupy. „Nie dotykaj mnie” – zdaje się ostrzegać to kolczaste stworzenie. „Inaczej będzie źle!” Gdy tylko stopa nieuważnego kąpiącego dotknie tego morskiego mieszkańca, jego igły natychmiast wbijają się w skórę… Mówi się, że potrafią nawet przebić płetwy. Jedynie specjalne buty wodne z grubą podeszwą mogą zapewnić ochronę.
Jeśli jednak igły wbiły się w Twoją nogę, najlepiej udać się do lekarza. Jeśli z jakiegoś powodu jest to niemożliwe, powinieneś kupić w aptece specjalną pęsetę do usuwania igieł oraz maść. Przed rozpoczęciem usuwania kolców, zaleca się trzymanie nogi w gorącej wodzie, aby dobrze ją rozgrzać. Po tym zabiegu regularnie należy smarować rany środkiem antyseptycznym.
Na jednej z greckich stron pojawiła się ostatnio informacja, że jeżowce z gatunku Diadema setosum, pochodzące z Oceanu Indyjskiego, zaczęły pojawiać się u wybrzeży Krety. Gatunek ten znany jest z igieł osiągających długość nawet 30 cm. Ich igły są bardzo ruchliwe i natychmiast reagują na każdy dotyk, czasami składając się w kilka, aby chronić właściciela przed wrogiem. Na cienkich końcach igieł znajdują się małe haczyki, które utrudniają wyjęcie ich z ciała ofiary, a do tego do złamanego czubka dodawany jest trujący wydzielina, która uwalnia się podczas ukłucia. Dlatego lepiej trzymać się z daleka od tych „diademów”, mimo że naukowcy uważają je za nieszkodliwe dla ludzi.
Czarne Diadema setosum można rozpoznać po pięciu białych kropkach na ciele i jednej czerwonej wokół… odbytu, mówiąc prościej, na „tylnej części” jeżowca. Sądy na podstawie zdjęć, to właśnie tą częścią ciała jeżowiec „prezentuje” się publiczności (jego usta skierowane są ku dołowi).
W rzeczywistości wszystkie te biologiczne „narzędzia” obronne jeżowców służą wyłącznie do samoobrony. Te kolczaste stworzenia siedzą na kamykach, nie przeszkadzają nikomu, żywią się algami, oczyszczając dno morskie i tym samym przynosząc znaczne korzyści. Co więcej, są jadalne. Spożywane jest ich mięso, kawior, mlecz oraz wnętrzności, a nawet sok. Podobno zawierają one mnóstwo cennych mikroelementów oraz kwasów omega-3. Dlatego jeśli w greckiej tawernie zostanie Ci zaproponowana „achinosalata” – czyli sałatka z jeżowca – nie odmawiaj!
W ostatnich dekadach niekontrolowany połów jeżowców zmusił państwo do podjęcia działań w celu ich ochrony, ponieważ jeżowiec jest naturalnym „czyścicielem” dna morskiego, a jego brak (lub ograniczona liczebność) zakłóca równowagę ekosystemu.
Ciesz się więc swoim wypoczynkiem, obserwuj jeżowce przez wodę, ale zachowaj ostrożność na skalistych plażach. Pamiętaj: główną zasadą w kontaktach z potencjalnie niebezpiecznymi (jak również nieznanymi) stworzeniami jest nie przeszkadzać im. Mają swoje własne życie i mogą zareagować agresją na każde Twoje działanie, które uznają za zagrożenie.
Czy na krecie są meduzy?
W tym przypadku posłużymy się informacjami ze strony nikana.gr, według której pojawiły się liczne doniesienia o fioletowych meduzach w regionach Cyklad, na Morzu Jońskim, na Peloponezie oraz w niektórych częściach Krety.
Według najnowszych raportów, obecnie na Morzu Jońskim problem z meduzami jest prawie nieistniejący, w przeciwieństwie do Morza Egejskiego, gdzie pojawiają się one sporadycznie. Do tej pory nie odnotowano dużych skupisk meduz, z wyjątkiem kilku osób, które skarżyły się na poparzenia na niektórych plażach. Oznacza to, że zjawisko to jest z pewnością przypadkowe – meduzy pojawiły się znikąd, pozostaną przez kilka dni i ponownie znikną.
Co zrobić jak trafisz na plażę z meduzą?
Jeśli zdarzy się, że trafisz na plażę, na której są meduzy, i zostaniesz poparzony, najlepiej postępować według następujących kroków:
- Wyjdź z wody na plażę.
- Umyj miejsce poparzenia dużą ilością wody morskiej.
- Usuń resztki meduzy za pomocą pęsety lub karty kredytowej — nigdy nie używaj do tego rąk.
- Co może pomóc: lód, środki przeciwbólowe i krem z kortyzonem.
Możesz także przygotować pastę, mieszając 2 łyżki sody oczyszczonej z 2 łyżkami wody morskiej. Ostrożnie nałóż tę pastę na ranę i pozostaw na kilka minut. Można stosować tę zimną pastę przez 10 minut, z przerwami, aby nie uszkodzić skóry.
Zgłoś się na pogotowie, jeśli wystąpią u Ciebie objawy takie jak duszność, chrypka lub ogólne złe samopoczucie.
Unikaj stosowania:
- Zwykłej wody (z kranu lub butelkowanej), octu, alkoholu i amoniaku,
- Nie pocieraj rany piaskiem ani ręcznikiem,
- Nigdy nie stosuj ciepłych ani uciskających bandaży.
Nie przejmuj się nadmiernie doniesieniami medialnymi, które mogą Cię niepotrzebnie zastraszyć, ale przygotuj się dobrze i uzbrój w wiedzę, jak postępować w przypadku poparzenia przez meduzę. Życzymy Ci udanego urlopu, bez żadnych nieplanowanych incydentów!
Inne potencjalne zagrożenia podczas kąpieli na Krecie
Oprócz jeżowców i meduz, Kreta, jak każda wyspa, ma inne zagrożenia, które warto mieć na uwadze podczas kąpieli w morzu. Choć są one stosunkowo rzadkie, dobrze jest wiedzieć, jak się przed nimi chronić:
1. Prądy morskie
Choć Kreta słynie z łagodnych i spokojnych wód, w niektórych miejscach, zwłaszcza na bardziej otwartych plażach, mogą występować silniejsze prądy morskie. Są one często niewidoczne z brzegu, ale mogą stanowić zagrożenie nawet dla doświadczonych pływaków. Jeśli znajdziesz się w takim prądzie, kluczowe jest, by nie walczyć z nim bezpośrednio – płyń równolegle do brzegu, aż prąd osłabnie, a następnie wróć na bezpieczny grunt.
2. Skały i ostre krawędzie
Kreta oferuje wiele skalistych plaż, które są idealne do snorkelingu i podziwiania podwodnego świata. Jednak skały, zwłaszcza te porośnięte wodorostami, mogą być śliskie i ostre. Podczas wchodzenia do wody, szczególnie na skalistych wybrzeżach, warto nosić specjalne buty wodne, które chronią stopy przed skaleczeniami i ukłuciami, np. jeżowcami.
3. Morskie jeżowce nie tylko na dnie
Jak wspomniano w artykule, jeżowce często osiedlają się na dnie morza w okolicach skalistych plaż. Warto pamiętać, że mogą występować również na głębokościach dostępnych dla pływaków. Warto unikać wchodzenia na skaliste podłoże boso.
4. Rzadko spotykane ryby
Choć na Krecie nie ma wielu gatunków ryb niebezpiecznych dla człowieka, sporadycznie można spotkać ryby z rodziny skorpenowatych (Scorpaenidae), zwane też „skorpionami morskimi”. Te ryby posiadają kolce jadowe, które mogą wywołać silny ból w przypadku ukłucia. Ukąszenia te, choć rzadkie, mogą wymagać natychmiastowej pomocy medycznej.
5. Niewielkie śluzaki i ukwiały
Choć śluzaki i ukwiały nie są typowym zagrożeniem, kontakt z niektórymi z nich może wywołać podrażnienia skóry lub reakcje alergiczne. Najlepiej unikać dotykania wszelkich nieznanych organizmów morskich podczas nurkowania lub pływania.
Podsumowując, choć kąpiel w wodach wokół Krety jest bezpieczna i przyjemna, warto być świadomym potencjalnych zagrożeń. Odpowiednia wiedza i przygotowanie pozwolą cieszyć się urlopem bezpiecznie i w pełni zrelaksowanym.
